Thistlegorm Batığı

Kızıldeniz’in muhteşem sualtını görmek üzere gittiğimiz Mısır’da rengârenk balıklardan, mercanlardan çok Thistlegorm Batığı'nı görmek için heyecanlanıyordum.

         Foto: Engin Aygün

İkinci Dünya Savaşı’nda batırılan bir İngiliz askeri nakliye gemisi olan bu batık devasa boyutları, kargosunun ilginçliği ve battığı suların renkliliği gibi özelliklerle ünlenmiştir. Ras Muhammed Sualtı Milli Parkı’nın batı ucunda, Şa’ab Ali yakınlarında bulunan batığa gösterilen ilgi sebebiyle sabahın erken saatlerinde dalmak en uygun zaman. Hurghada ve Sharm El-Şeyh’ten dalışa gelenlerden önce dalış yapabildik, çünkü konaklamamızı da yaptığımız dalış teknesi geceden batık yakınlarına demirlemişti. 

Thistlegorm, dünyanın en ilgi çeken batıklarından. 30 metre derinlikte yatan, 128 metre uzunluğunda, 18 metre genişliğindeki gemi 1940’ın nisan ayında inşa edilmiş. İkinci Dünya Savaşı’nda İngiliz askeri malzemelerini Güney Afrika’ya ulaştırmak için yola çıkmış. Afrika kıyılarında gerçekleştirdiği son yolculuğu ise yalnızca dördüncü seferiymiş. 49 kişilik mürettebattan dokuzunu yüksek rütbeli İngiliz askerlerinin oluşturduğu mürettevatla çıktığı son yolculuğu için Haziran 1941’de Glasgow’dan demir alarak İskenderiye’ye sefer yapmış. Süveyş Kanalı’nı geçip güvenli bir barınakta demirliyken, Girit’ten kalkan Heinkel HE 111 modeli Alman uçakları, Thistlegorm’u 6 Ekim 1941’de saat 01:30’da sulara gömmüştür.

   Çizim: Geodia Elias

Thistlegorm'un yükünün çoğunu, askeri malzemeler ve araçlar oluşturuyor. Tanklar, torpidolar, jipler, tüfekler, çöl koşullarına uygun BSA ve Norton marka motosikletler, etrafa savrulmuş üniformalar,  postallar yani bir ordunun ihtiyaç duyacağı her tür malzemeyle dolu bir gemi. Bence en ilginci batığın her iki yanına savrulmuş duran lokomotifler. Sualtında bir lokomotif görmek, Thislegorm’un sunduğu bir ayrıcalık. Basınç sebebiyle şekli değişmiş, ezilmiş bir teneke gibi duruyorlar. Ters dönmüş tanklar gibi kargosunun zenginliğinin yanı sıra buradaki canlı popülasyonu da görülmeye değer. Uçaksavarların üzerinde oluşan mercanlar, batığın farklı yerlerinde yuva yapmış çeşitli boylarda rengârenk balıklar bu zenginlikleri oluşturuyor. Sıklıkla görülen timsah ve papağan balıklarının yanı sıra, orfozlar, melek balıkları da batık çevresinde rastlayabileceğiniz canlılardan. Bu zenginlikleri tümüyle tadabilmek için en az iki gün ayırmak gerek. Batık iki dalışla bitirilemeyecek kadar büyük boyutlarda. 9000 tonluk bu batığın iç kısımlarında yer alan kamyonların ve motorsikletlerin bulunduğu bölmelere girmek içinse hem yeterli deneyime sahip olmak hem de kılavuz ipi, yedek fener kullanmak gibi bir takım teknik ayrıntıları atlamamak gerekiyor.

                                                          Foto: Engin Aygün 

Thistlegorm’u 1955 yılında keşfeden efsane dalgıç Jacques Cousteau’nun batığa ilk daldığında gördüklerinin çoğu, özellikle taşınması kolay eşyaların zamanla talan edildiğine malesef şahit olduk. Çünkü Kaptan Cousteau’nun Yaşayan Deniz kitabında bahsettiği mürettebata ait eşyalar, seyir esnasında kullanılan ekipman ve çok daha fazlası gemide artık yok. Aynı kitapta bahsedilen, Calypso ekibinden dalıcıların bulduğu ve “kaptanın hazinesi” zannettikleri sandığı çıkarma isteklerine Cousteau’nun “bizler korsan değiliz!” sözüyle karşı çıkımıştı. Dahası batığın konumunu kamuya açıklamamıştı. 

Cousteau'nun gösterdiği duyarlılığı anlayamayacak yağmacıların zamanla yaptıkları talan sebebiyle, gemiye ait birçok eşya bugün birilerinin evini süslemekte. İngiliz gemilerinin bugün bile bölgeden geçiş yaparken anısına bayraklarını yarıya indirdiği Thistlegorm, İkinci Dünya Savaşı’ndan kalan acı anılarından bir kalıntı. Ancak dalış açısından sunduğu görsel zenginliklerle, dalıcılar için muhakkak görülmesi gereken, dünyanın sayılı batıklarından biri.